Hoe kies je kunst?

Tijdens een kijkdag liep een mevrouw wat verloren rond. Ze drentelde een beetje voor het ene schilderij en dan weer voor een ander. Bekeek de prijzen en schreef iets op. ‘Als u iets over een schilderij wilt weten, kunt u bij mij terecht,’ zei Dert, waarop ze opgelucht haar verhaal begon te vertellen. Ze was op zoek naar kunst om in te investeren. Er was een bedragje over uit een erfenis en dan is het leuk om iets te kunnen kopen dat mogelijk zijn waarde behoudt.

Vind je het mooi?

Hoewel het verleden ook bij  kunst geen garantie biedt als investering voor de toekomst, zijn er kunstenaars en kunstwerken waarvan het waarschijnlijk is, dat je over een jaar of tien je geld terug kan krijgen. Het geinige van investeren in kunst is dat je naar je investering kan kijken. Je kan het aanraken. Ik vind  dat prettiger dan in te moeten loggen op de site van je bank (zonder typfouten in de cijfers om de grafieken te analyseren. Investeren in kunst kan een goed plan zijn. De kunstenaar die mevrouw aan het bekijken was, viel zeker in de categorie: ‘blijft nog wel een tijdje goed’. Ze had haar huiswerk gedaan en wist te vertellen dat werk uit deze periode het meeste geliefd was en dat de kunstenaar niet veel geproduceerd had.

‘En vindt u het ook mooi?’ vroeg Dert.

‘Nee,’ zei ze, ‘Ik vind er niets aan.’

Soms is een korte stilte genoeg om iemand zelf een conclusie te laten trekken.

‘Dan moet ik het ook niet kopen, hé?’

Nee. Als je kunst niet mooi vindt, moet je het niet kopen. Ik zou niet weten waarom. Dan kan je namelijk net zo goed in saaie dingen gaan investeren. Opgelucht ging mevrouw verder met het bekijken van de andere kunstwerken die op de kijkdag te zien waren.

Wat kosten nieuwe gordijnen?

Na een tijdje kwam ze weer bij Dert:

‘Dat andere schilderij, dat vind ik wel erg mooi. Ik had het al gezien op de site, maar iemand had mij geadviseerd om te investeren in die andere kunstenaar. Maar ik vind het wel veel geld voor een schilderij. Is het dat wel waard?’

Een onmogelijk te beantwoorden vraag. Een schilderij bestaat uit linnen, hout en verf. Je kan zelf ook een schilderij maken. Leuk om te doen, kopje koffie erbij, hele middag lekker relaxen en je bent van al je stress verlost. Ik kan het iedereen aanraden. Het resultaat (in mijn geval) is niet iets dat ik voor langere tijd aan de muur wil hebben hangen.

En als jij meer ziet in een schilderij dan alleen de verf, wat is dan een goede prijs voor jou? Die laatste twee woorden: ‘voor jou’ zijn volgens mij het belangrijkste. Je kan kiezen tussen wandversiering of iets dat, iedere keer als je ernaar kijkt, je een fijn gevoel geeft. Iets dat blijft intrigeren. Wij hebben inmiddels een behoorlijke voorraad maar ik kom niet heel erg vaak iets tegen dat ik echt écht mooi en bijzonder vind; waarvan ik overtuigd ben dat het interessant blijft, ook al zie ik het elke dag. Kom je iets tegen dat wel aan de voorwaarden voldoet en je hebt er de financiële middelen voor, dan is dát dus een goede prijs, lijkt mij.  En stel dat je het schilderij tien jaar aan de muur hebt en opeens ontdek je ergens een ander schilderij dat je eigenlijk mooier vindt. Dan heb je tien jaar lang iets moois aan de muur gehad. Wat kosten nieuwe gordijnen? Ik geef het toe, onze gordijnen gaan inmiddels zo’n 18 jaar mee, maar de vergelijking lijkt mij toch relevant. Die gordijnen kan ik niet meer verkopen, maar alleen nog gebruiken voor de hondenmand. Je kan het geluk hebben dat andere mensen ‘jouw’ kunstenaar ook  waarderen, dan loop je kans dat het kunstwerk dezelfde of een hogere verkoopwaarde heeft dan jouw inkoopwaarde. Maar dan nog: is de economische waarde inwisselbaar voor jouw kijkwaarde?

De mevrouw op de kijkdag was gevallen voor een kunstenaar ‘met naam’, wiens werk over een jaar of tien waarschijnlijk nog steeds verzameld wordt. Dus het advies aan mevrouw kon relatief makkelijk gegeven worden. Maar als iemand mij de vraag zou stellen of een bepaald kunstwerk een goede investering is, kan mijn antwoord alleen maar zijn: ‘Wat denkt u zelf?’. Daarom ben ik dan ook de onderwijskundig psycholoog en Dert de handelaar.

2 december, Jacqueline Nijland-Potter

Jacqueline Nijland-Potter schrijft over de belevenissen in de kunsthandel van Dert Nijland Fine Arts. Haar echtgenoot Dert Nijland adviseert over kunst en koopt de kunst in. Door samen de inkopen te beschrijven en achtergrond-informatie van de kunstwerken en over de kunstenaars te zoeken, leert Jacqueline steeds meer over kunst en over de kunsthandel.